تهدید به خودکشی در نوجوانان یکی از مسائلی است که میتواند باعث نگرانی بسیاری از والدین باشد. اما برخی از والدین نیز به این تهدیدها در فرزندانشان توجهی نمیکنند. بااینحال تهدید نوجوان به خودکشی باید همواره جدی گرفته شود. حتی اگر مطمئنهستید که فرزندتان برای جلبتوجه از این موضوع صحبت میکند. بسیاری از خودکشیهای موفق در شرایطی پیش میآید که فرد واقعاً قصد خودکشی نداشته و تنها قصد جلب توجه اطرافیان را به خود داشته است. درنتیجه بهتر است نسبت به این موضوع حساسیت ویژهای داشته باشید. پس در صورت مواجهه با این شرابط بهتر است در کنار تغییراتی که در رفتار خود ایجاد میکنید از یک روانشناس کودک و نوجوان نیز کمک بگیرید.
بیشتر بخوانید : علائم افسردگی شدید
منبع: تهدید به خودکشی در نوجوانان
فشارهای روانی و بحرانهایی که در سنین نوجوانی پیش میآید، میتواند آنها را در برابر بیماریهای روحی آسیبپذیر کند. این شرایط میتواند حتی باعث بروز مشکلات جدیتری نظیر خودکشی نوجوانان باشد. به همین خاطر لازم است که والدین، مربیان و سایر افرادی که با این گروه سنی در ارتباط هستند، نسبت به برخی نشانهها توجه بیشتری داشته باشند. فکر کردن یا اقدام به خودکشی گاهی با تهدید همراه هست و گاهی ممکن است نوجوان هیچ صحبتی دراینباره نکند. به همین خاطر شما میبایست علاوه بر تهدیدهای نوجوان به سایر نشانهها نیز توجه داشته باشید.
حتما درباره روانشناسی نوجوان بخوانید.
صحبت از خودکشی آشکارترین نشانهای است که نوجوان به خودکشی فکر میکند. این موضوع میتواند بهصورت تهدید به خودکشی، کنجکاوی راجع به این موضوع و یا صحبت درباره افرادی باشد که دست به چنین کاری زدهاند. بهطورکلی هنگامیکه نوجوان به هر عنوانی راجع به این موضوع صحبت میکند بهتراست نسبت به آن حساسیت نشان داده و سعی کنید با صحبت بیشتر راجع به آن از دیدگاههای وی اطلاعات بیشتری به دست آورید.
اگر در صحبتهای نوجوانتان با عباراتی مثل “ایکاش به دنیا نیامده بودم”، “امیدی به تغییر شرایط در آینده نیست” و یا میلی برای ادامه زندگی ندارد. بهتراست نسبت به این نشانهها حساستر باشید. حتما با نوجوان درباره موضوعی که او را تا این حد ناراحت کرده صحبت کنید.
ازآنجاکه افسردگی یکی از مهمترین دلایل برای تهدید یا عمل خودکشی در نوجوانان است، باید نسبت به تغییراتی که در خلقیات فرزندتان ایجاد میشود هشیار باشید (برای آگاهی از ویژگی های نوجوانان کلیک کنید). این تغییرات حتی اگر به حدی جدی نباشد که شما بهعنوان دلیلی برای خودکشی به آن نگاه کنید میتواند نشاندهنده ابتلای وی به افسردگی، اضطراب یا سایر بیماریهای روحی باشد. و یا در بیانی سادهتر به این معنا خواهدبود که فرزندتان از موضوعی ناراحت است. به همین خاطر بهتراست این قبیل نشانهها را جدیگرفته و علاوه بر صحبت با فرزندتان از یک مشاور کمک بگیرید. برای آشنایی با روش های درمان افسردگی شدید کلیک کنید. مهمترین نشانههایی که باید به آنها توجه داشته باشید عبارتند از:
یکی از موضوعاتی که باید بهصورت جدی باعث نگرانی شما باشد، ایناست که وسایل مانند تیغ، دارو، طناب یا چیزهایی ازایندست را در میان لوازم نوجوان پیدا کنید. علاوه بر این توجه داشتهباشید علاقه به تصاویر یا سایر محتواهای مرتبط با این موضوع نیز نگرانکننده هستند. شما باید نسبت به آنها حساس باشید.
بعضی از نوجوانان که تصمیم به خودکشی میگیرند، این موضوع را به اطرافیان خود اطلاع میدهند. خداحافظی با دوستان یا پیدا کردن وصیتنامه و وسایلی ازایندست ازجمله نشانههایی هستند که توجه فوری شما را میطلبند.
روانشناسان معتقدند آسیبزدن به خود یکی از رفتارهای نزدیک به خودکشی است. اگر فرزند شما رفتارهایی اینچنینی دارد میبایست نسبت به یافتن علت و برطرف کردن آن حساس باشید. پیشنهاد میشود مقاله انواع افسردگی را بخوانید.
افسردگی یکی از دلایل اصلی خودکشی در تمامی سنین است. به همین خاطر شما باید به هرگونه تغییر خلقی در نوجوان حساس باشید و در صورت مشاهده آن از یک مشاور در این زمینه کمک بگیرید. احساس ناامیدی یا بیارزش دانستن خود و احساس گناه گاهی اوقات در میان افراد افسرده چنان شدتی پیدا میکند که آنها احساس میکنند بهتر است به زندگی خود پایان دهند. با توجه به اینکه ژنتیک نیز در بروز افسردگی و میل به خودکشی تأثیرگذار است درصورتیکه سابقه این مسائل در خانواده وجود داشته باشد، باید به آن توجه جدیتری داشته باشید. برای آشنایی با علائم افسردگی در جوانان کلیک کنید.
در سالهای اخیر مصرف مخدرها و داروهای روانگردان به یکی از مهمترین دلایل خودکشی نوجوانان تبدیل شده است. استفاده از این داروها توانایی تصمیمگیری و تفکر منطقی را از بین میبرد و این موضوع میتواند تبدیل به دلیلی برای اقدام به خودکشی باشد.
اگرچه نوجوانان از سنین کودکی خارج شدهاند، بااینحال ظرفیت روانی آنها هنوز بهاندازه بزرگسالان رشد نکرده، پس فشارهای روانی گاهی اوقات میتواند تحمل آنها را به اتمام برساند.
فشار تحصیلی بیشازحد و والدینی که در این مسائل به فرزندانشان سخت میگیرند، وجود بحرانهایی نظیر مرگ، بیماری، طلاق و یا مشکلات مالی، بروز حوادثی مانند تجاوز یا پایان یک رابطه عاطفی ازجمله مسائلی هستند که میتواند باعث خودکشی فرزندتان باشد. بنابراین اگر اخیراً هریک از این بحرانها در خانواده شما اتفاق افتاده، بهتر است برای حفظ سلامت روان فرزندتان از یک متخصص کمک بگیرید.
تهدید به خودکشی یا اقدام به آن در نوجوانان گاهی برای جلبتوجه اطرافیان یا فهماندن این موضوع به آنهاست که نوجوان نیاز به کمک دارد. بااینحال بسیاری از والدین در چنین شرایطی بهصورت منفی به این تهدید پاسخ میدهند و با پرخاش یا حتی تحقیر نوجوان نهتنها به او کمک نمیکنند، بلکه او را در اجرای این تصمیم جریتر میکنند.
یکی از دلایل خودکشی در نوجوانان را میتوان ترس دانست. ترس از پیامد برخی رفتارها و بهویژه رفتار والدین ازجمله موضوعاتی است که میتواند باعث خودکشی شود. گاه نوجوانان با تهدید به خودکشی در چنین شرایطی سعی میکنند بهنوعی شما را تحت تأثیر قرار داده و از بازخورد تند منصرفتان کنند. گاهی نیز آنها بهواقع تصمیم گرفتهاند برای فرار از برخی پیامدها به این اقدام دست بزنند. برای آشنایی بیشتر با علل خودکشی در نوجوانان کلیک کنید.
یکی از سؤالاتی که برای بسیاری از والدین ایجاد میشود این است که در صورت تهدید به خودکشی در نوجوان میبایست چه واکنشی به این موضوع نشان دهند؟ اولین نکتهای که باید به آن توجه داشته باشید این است که درون هر تهدیدی، نوعی تقاضا برای کمک وجود دارد و شما باید بهجای واکنش به کلام نوجوان به این تقاضا واکنش نشان دهید. همچنین بهتر است علاوه بر تهدیدهای کلامی رفتارهایی مانند نوشتن وصیتنامه، تهیه وسایل مربوط به خودکشی یا صحبت کردن از این موضوع را نیز بهعنوان تهدیدی برای خودکشی در نظر بگیرید.
گاهی نوجوانان صراحتاً بیان نمیکنند که قصد خودکشی دارند یا به آن فکر میکنند. به همین خاطر شما باید علاوه بر نشانههای کلامی نسبت به رفتارهای او نیز حساس باشید. به خلقیات و روحیات فرزندتان توجه داشته باشید و هنگامیکه احساس میکنید نسبت به قبل تغییر کرده سعی کنید از با صحبت دلیل ناراحتیهای او را پیدا کنید.
هنگامیکه فرزندتان از موضوعی ناراحت است سعی کنید در یک فضای مناسب با او راجع به این مسئله صحبت کنید و اگر تهدید به خودکشی در نوجوانان دیدید یا او از خودکشی صحبت میکند، بهتر است از نوجوان بپرسید چه چیزی آنقدر ناراحتش کرده که چنین فکری دارد؟ در کنار صحبت باید توجه ویژهای به همدلی داشته باشید. بسیاری از والدین در چنین شرایطی سعی میکنند ناراحتی فرزندشان را کوچک نشان داده و یا راهکارهایی را به او ارائه کنند.
در اینصورت فرزند شما احساس خواهد کرد که شما اصلاً احساساتش را درک نکردهاید و این موضوع میتواند او را از ادامه صحبت منصرف کند. بهتر است در چنین شرایطی به او نشان دهید که متوجه شدت نگرانیش هستید و همینطور اطمینان خاطر دهید که همواره برای کمک کردن به وی حاضر هستید.
بیشتر بخوانید : علائم خودکشی
این باور را در نوجوان ایجاد کنید که او حتی اگر کار اشتباهی انجام دهد، شما بازهم دوستش دارید و همچنین در روزهای سخت میتواند روی کمک و حمایت شما حساب باز کند. این موضوع باعث میشود تا بسیاری از مشکلات برای فرزندتان قابلتحملتر از قبل شوند.
هنگامیکه نوجوانتان از مرگ یا خودکشی صحبت میکند. و شما به طور واضح نشانه های تهدید به خودکشی در نوجوانان خود را میبینید. حتما با او راجع به دلایل این موضوع صحبت کنید و به وی اطمینان بدهید همواره برای حمایت از او در کنارش هستید. پسازآن سعی کنید با کمک و همفکری یکدیگر راهکاری برای مشکلات نوجوان پیدا کنید. برای مثال اگر احساس بیانگیزگی میکند به او کمک کنید تا به دنبال علاقهمندیهایش برود و اهدافی برای خود تنظیم کند. سعی کنید تا جای ممکن حمایتهایتان با حالتی دوستانه صورت بگیرد. نوجوانان معمولاً نسبت به نصیحت شدن یا صحبت کردن از موضع بالا بسیار حساس هستند.
وقتی با هریک از نشانههای خودکشی مواجه شدید و یا فرزندتان آشکارا از این موضوع صحبت میکند، در اولین فرصت با یک روانشناس متخصص در این زمینه مشورت کنید. مشاورین با توجه به شرایط شما راهکارهایی را برای مدیریت اوضاع آموزش میدهند و علاوه بر این میتوانند با ترتیب دادن جلسات مشاوره به فرزندتان برای تغییر شرایط پیشآمده نیز کمک کنند. ازجمله اقدامات روانشناسان در پ
این شرایط میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
برای دریافت مشاوره در زمینه تهدید به خودکشی در نوجوانان میتوانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
از پرخاش، بیتوجهی به تهدید و یا مسخره کردن نوجوان خودداری کنید. با او راجع به دلایلی که برای این موضوع دارد صحبت کنید و سعی کنید تا جای ممکن همدلی داشته و به او نشان دهید که برای حل کردن مشکلات حمایتش خواهید کرد.
نمیتوان بهطورقطع به این سؤال پاسخ مثبت یا منفی داد بااینحال حتی بیان چنین تهدیدی میبایست جدی گرفته شود و شما اقدامات لازم برای پیشگیری از بدتر شدن شرایط را شروع کنید.
برای عضویت در اینستاگرام (ذهن نو) کلیک کنید
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با برترین مشاوران از طریق تلفن ثابت در سراسر کشور از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل
سراسر کشور :9099070354
جهت مشاوره تلفنی با موبایل و رزرو وقت حضوری
اروین دیوید یالوم یکی از نظریه پردازان معروف روانشناسی با رویکرد اگزیستانسیال (هستی گرا) است. در اصول اگزیستانسیال، افراد آموزش میبینند که چطور به عنوان بخشی از یک چیز بزرگ تر از خودشان زندگی کنند. کتب بسیاری در رابطه با اتاق درمان خود به چاپ رسانده است. یالوم صداقت را در روند درمان مهمترین مرحله تلقی میکند. گروه درمانی یکی از حوزه هایی است که یالوم برای بالندگی و باز کردن مسیرهای جدید در آن تلاش کرده است. در ادامه در رابطه با زندگینامه و نظریه و گروه درمانی اروین دیوید یالوم توضیح داده ایم.
منبع: اروین دیوید یالوم
اروین دیوید یالوم روانپزشک اگزیستانسیال و نویسنده آمریکایی، متولد 1931 در واشنگتن دی سی، ایالات متحده آمریکا است. والدین یهودی یالوم 15 سال قبل از تولد او از روسیه به واشنگتن دی سی مهاجرت کردند. اما اصالت یالوم لهستانی بود. پدر و مادر او کم سواد و فقیر بودند. هنگام مهاجرت به واشنگتن دی سی یک مغازه مواد غذایی راه اندازی کردند. منزل آنها که طبقه بالای مغازه بود و در آن زمان این شهر جای مناسب و امنی بشمار نمیرفت، پناهگاه امن یالوم خانه بود. به همین دلیل تمام دوران کودکی خود را مشغول مطالعه کتاب بود. او علاوه بر مطالعه کتاب های موجود در منزل، هفته ای 2 بار نیز به کتابخانه مرکزی شهر میرفت. تا کتاب های مورد علاقه اش را فراهم کند.
پدر و مادر یالوم مذهبی بودند و علاقه ای به مطالعه نداشتند و به دنبال بهتر کردن شرایط اقتصادی بودند. به گفته او رابطه خوب اما با فاصله ای با پدرش داشته. اما هیچگاه زمانی که مادرش او را خوار و خفیف میشمرده، پدر از او دفاع نمیکرد.
یالوم در دوره نوجوانی پس از اتمام تحصیلات وارد دانشگاه جورج واشنگتن شد. و سال 1956 در رشته پزشکی تحصیلات خود را تکمیل کرد. یالوم پس از گذراندن خدمت سربازی در سال 1963 استاد دانشگاه استنفورد شد. در همین دانشگاه بود که روانشناسی اگزیستانسیال (هستی گرا) را پایه گذاری کرد. در سال 2002 جایزه انجمن روانشناسی آمریکا را دریافت کرد. یالوم چند رمان موفق مانند: وقتی نیچه گریست، مامان و معنی زندگی، جلاد عشق، درمان شوپنهاور و … .
یالوم با مرلین، نویسنده و تاریخ نگار فمینیست ازدواج کرد. همسر یالوم نیز مانند او استاد دانشگاه بود. یکی از بزرگترین ترس های یالوم مرگ همسرش بود.
اروین یالوم با مطالعه کتب فلسفی روانشناسی اگزیستانسیال را پایه گذاری کرد. نظریه روان درمانی یالوم یکی از درمان هایی است که امروز طرفداران فراوانی دارد. در رابطه با نظریات اروین دیوید یالوم توضیحاتی داده ایم.
روان درمانی یالوم به دو صورت گروهی و فردی انجام میشود. او باز یک روند درمانی برای همه استفاده نمیکرد و چهارچوب مشخصی نداشت. از نظر یالوم درمان هر مراجع باید به صورت بدیع و منحصر به فرد صورت بگیرد. روان درمانی یالوم 3 محور اصلی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
1.مواجعه با مسلمات هستی
از نظر اروین دیوید یالوم و دیگر درمانگران وجودی، رویایی با مسلمات هستی ابتدا دردناک اما در نهایت شفابخش خواهد بود. یالوم به 4 مسلمات هستی (مرگ، آزادی، تنهایی، پوچی) تاکید دارد.
مرگ: زندگی و مرگ همزمان با یکدیگر در جریان اند. مرگمدام در زندگی در جریان است و بر رفتار انسان تاثیر گذار است. مرگ سرچشمه اصلی و آغازین اضطراب است که در نهایت منشا اصلی ناهنجاری روانی است. اگرچه مرگ ما را نابود میکند اما اندیشیدن به آن نجات بخش زندگی است.
آزادی: تمامی انسان ها خواهان آزادی هستند و آن را مثبت میبینند. اما آزادی روی تیره تری نیز دارد. پذیرش و مواجعه با آزادی، با پذیرش مسئولیت انتخاب ها، اعمال و شکست ها همراه است که بسیار اضطراب زاست. به همین دلیل پذیرش مسئولیت اولین مرحله برای روان درمانی است.
تنهایی: یالوم برای موضوع تنهایی از 3 نوع تنهایی (تنهایی بین فردی، تنهایی درون فردی و تنهایی اگزیستانسیال) صحبت میکند.
تنهایی اگزیستانسیال، اساسی ترین نوع تنهایی است. که بر خلاف خودشناسی، به رغم رضایت بخش ترین روابط با دیگران و انسجام دونی تمام عیار باقی است. این تنهایی به جدایی و فاصله میان فرد با دنیا اشاره دارد. رویارویی با مرگ و آزادی، انسان را ناخواسته به تنهایی میکشاند.
پوچی: بی معنایی و پوچی یکی دیگر از مسلمات هستی است. برای چه زندگی میکنیم؟ چطور باید زندگی کنیم؟ زندگی چه معنایی دارد؟ و… سوال هایی است که انسان از خود میپرسد. اگر هدف مشخصی برای زندگی از پیش تعیین شده نداریم، پس باید معنای زندگی را برای خود جستجو کنیم.
2.برقراری رابطه اصیل
یالوم در کتاب هایش در رابطه با رابطهی مراجع و درمانگر بارها اشاره کرده است. از نظر یالوم، رابطه نزدیک با مراجعین کمک بزرگی به روند درمان میکند. اینکه مراجعه کننده از آسیب هایش سخن بگوید اما بازهم پذیرفته شود در فرایند درمان تاثیر گذار است. برخی از مراجعین از رابطه نزدیک شدن به دلیل طرد شدن و سوءاستفاده هراس دارند، این روند درمان در روابط آن ها نیز تاثیر گذار است. یالوم در تمامی درمان هایش رابطه خود با مراجعه کننده را بررسی میکرد.
3.توجه به اینجا و اکنون
اعتقاد یالوم به ارزش وقایع حال است. گذشته تا جایی اهمیت دارد که در زندگی فعلی شخص خلل ایجاد کرده باشد. از نظر یالوم روان درمانی یک نمونه کوچک اجتماعی است. در جلسه درمان رفتارهای ناسازگارانه ای که فرد انجام میدهد، مانند: خودبینی، ترس، کنترل کننده و متوقع بودن خود را نمایان میکند.
طبق نظر اروین یالوم، درمانگر نباید به یک روند درمانی متکی باشد. باید به خود اطمینان داشته باشد که خود را متکی به یک روند درمانی نکند. یالوم در کتاب هایش تکنیک های اصلی یک درمان را توضیح داده است. که در ادامه به آنها اشاره کرده ایم.
نظر یالوم در گروه درمانی به این صورت بود که افراد نمیتوانند روابط بین فردی رضایت بخشی داشته باشند و به گروه درمانی روی میآورند. یالوم با گروه درمانی های متفاوت، به 11 عامل و تکنیک اصلی برای گروه درمانی پی برد. او باور داشت که گروه درمانی باعث پویایی ویژه و تعامل بین اعضای گروه مراجع را به سمت تغییر سوق میدهد. در ادامه به 11 تکنیک گروه درمانی اشاره کرده ایم.
اروین دیوید یالوم پایه گذار روانشناسی اگزیستانسیال است. روانشناسی هستی گرا یا اگزیستانسیال، رویکردی پویا است که بر دلواپسی های که در هستی انسان ریشه دارد، مانند ترس از مرگ. در سال 1980 اولین کتاب جامع در روان درمانی هستی گرا را نوشت. اروین یالوم روان درمانی را برای اضطراب قبل از مرگ بنا کرد.
اروین دیوید یالوم روانشناسی خلاق و ماهر بود که درمان را با رویکرد وجودی، بین فردی و گروه درمانی انجام میداد. یالوم کتاب های داستانی و درمانی زیادی منتشر کرده است. به کسانی که در حوزه روانشناسی هستند، مطالعه کتب یالوم پیشنهاد میشود. اروین دیوید یالوم، روان درمانی را خط به خط به صورت شیرین و شفاف شرح داده است.
برای دریافت مشاوره در زمینه رویکردهای روانشناسی میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
برای عضویت در اینستاگرام (ذهن نو) کلیک کنید
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با برترین مشاوران از طریق تلفن ثابت در سراسر کشور از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل
سراسر کشور :9099070354
جهت مشاوره تلفنی با موبایل و رزرو وقت حضوری
شماره تماس با موبایل : 02191002360
منبع: اروین دیوید یالوم
اختلال اضطراب فراگیر یکی از انواع اختلالات اضطرابی است که در موارد شدید به راحتی میتواند زندگی شما و حتی اطرافیان را تحت تاثیر قرار دهد. گسترش بیماری و ابتلا به سایر اختلالات روانی از جمله پیامدهای بی توجهی به درمان است. معمولا سیر بیماری فراز و نشیب دارد و در مواقعی که با عامل استرس زا رو به رو شوید، نشانهها شدت پیدا میکنند. GAD بر اساس علائم و علل توسط متخصص تشخیص و درمان میشود. برای آشنایی با سایر اختلالات اضطرابی کلیک کنید.
منبع: اختلال اضطراب فراگیر | علائم ، نشانه ها و بهترین راه درمان اضطراب فراگیر
اختلال اضطراب فراگیر اغلب با حالتی از اضطراب و تنش مبهم مشخص میشود. به طوری که مبتلایان به این مشکل همواره نوعی نگرانی و دلشوره بی دلیل را در درون خود حس میکنند. سایر علائمی که متخصصان برای تشخیص مد نظر قرار میدهند عبارتند از:
درست است که اضطراب فراگیر نوعی اختلال روانشناختی محسوب میشود، اما با درگیر کردن سیستم عصبی و برانگیختگی مغز میتواند تاثیرات مختلفی بر بدن بگذارد. از همین رو متخصصان، علائم جسمانی آن را نیز شناسایی کردهاند که از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
بیشتر بخوانید : علائم اضطراب
همانند بسیاری دیگر از اختلالهای روانشناختی اضطراب فراگیر یک علت واحد ندارد، بلکه از تعامل فاکتورهای زیستی و محیطی گوناگون پدید میآیند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
وجود برخی عوامل میتواند ریسک ابتلا به اختلالاضطراب فراگیر را افزایش دهد. از همین رو به آنها عوامل خطر گفته میشود. در زمینه اختلال GAD تاکنون 3 عامل خطر اصلی شناسایی شده است که ما در ادامه به توضیح هریک از آنها پرداختهایم:
افرادی که بازداری رفتاریی و هیجانپذیری منفی (گرایش به روان رنجوری) بالایی دارند و آنهایی که بیش از حد به تنبیه حساس هستند و دائما میخواهند جلوی آسیبها را بگیرند، نسبت به افرادی که چنین ویژگیهای شخصیتی ندارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر قرار دارند.
عوامل محیطی مختلفی میتوانند در دچار شدن به نگرانی مفرط و در نهایت اختلال اضطراب فراگیر موثر باشند که از جمله مهمترین آنها میتوان به مصائب دوران کودکی و یا محافظت افراطی والدین در این دوران اشاره کرد. در حقیقت پدر و مادرها با محافظت بیش از حد خود به طور غیرمستقیم این پیام را به فرزندشان منتقل میکنند که دنیا جای بسیار خطرناکی است و آنها دائما باید منتظر وقوع یک اتفاق بد باشند.
یک سوم خطر ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر ژنتیکی است و این عوامل با خطر گرایش به روان رنجوری همپوشانی داشته و با سایر اختلالهای اضطرابی و خلقی به ویژه اختلال افسردگی اساسی مشترک هستند.
طبق نظر فروید، یمی از علل ایجاد اضطراب مرتبط با تنش های غریزی است. اضطراب علامت خطری در برابر احتمال وقوع یک تجربهاسیب زا است.
برای درمان اختلال اضطراب فراگیر دو گزینه روان درمانی و دارودرمانی موجود است. بررسیها نشان میدهند که بیشترین اثر درمانی از استفاده همزمان این روشها نائل میشوند. در ادامه به توضیح بیشتر هریک از این روشهای درمانی پرداختهایم.
روان درمانی یا مشاوره روانشناسی، درمانی مبتنی بر گفتگو و تکنیکهای شناختی است. رویکردهای مختلفی برای روان درمانی وجود دارد. طبق مطالعات رویکرد شناختی موثرترین روش برای درمان اختلال اضطراب فراگیر است. در این رویکرد درمانگر تلاش میکند تا مهارتهای به خصوصی را در زمینه کنترل اضطرب و نگرانی به شما بیاموزد. همچنین بر اساس تکنیک مواجهه تدریجی شما را آماده میسازد تا اجتنابهای روزمره خود را بشناسید و به مرور عملکرد سابق خود را بازیابید.
برای درمان اختلالاضطرب فراگیر به خصوص زمانی که شدت اضطراب بسیار بالاست و روان درمانی نمیتواند به تنهایی اثرات مثبت خود را اعمال کند متخصصان استفاده از دارو درمانی را پیشنهاد میدهند. 3 طبقه دارویی که در کنترل علائم اختلال GAD به کار گرفته میشوند عبارتند از؛ داروهای ضد اضطرابی ، ضد افسردگیها، بوسپیرون و بنزودیازپینها. از آنجایی که استفاده سر خود از این داروها میتواند عوارض بالقوهای نظیر بروز وابستگی جسمانی را به همراه داشته باشد، مصرف و حتی نحوه قطع آنها حتما باید زیر نظر متخصص صورت بگیرد. برای آشنایی با جدیدترین روش های درمان اضطراب شدید کلیک کنید.
یک دیگر از روش ها درمانی برای اضطراب فراگیر درمان شناختی رفتاری است. در درمان شناختی رفتاری به مراجعه کننده کنترل افکار اضطراب و علائم جسمانی اضطراب زا را آموزش میدهند. در این درمان به اضطراب ها نگاه های واقع بینانه تری میشود. طول درمان شناختی رفتاری برای اضطراب فراگیر تقریبا 12 الی 20 جلسه به طول میانجامد.
یکی از روش های درمانی اختلال اضطراب فراگیر، درمان به روش پذیرش و تعهد است. هدف در این روش درمانی، تلاش بر کاهش تاثیر عوامل اضطراب زا بر فرد و عملکرد روزانه اش است. پس فرد طی جلسات درمانی آموزش میبیند که با وجود افکار منفی و اضطراب، عملکرد مفیدی داشته باشد. در طول زمان علائم اضطراب کاهش خواهد یافت.
برای دریافت مشاوره استرس کلیک کنید.
اختلال اضطراب فراگیر یکی از انواع اختلالاتاضطراب است. هرگز بدون مشورت با متخصص از دارو یا روش درمانی سرخود استفاده نکنید. برای عملکرد بهتر و زندگی بدون اضطراب حتما با روانشناس و متخصص در حوزه اضطراب مشورت کنید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت حضوری و تلفنی به مراجعین عزیز خدمات روانشناختی ارائه میدهد. عدم توجه به نشانه های اضطراب فراگیر فرد را با مشکلات جدی تری مواجه خواهد کرد. پس هر چه زودتر با شماره های درج شده تماس حاصل نمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب فراگیر میتوانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
بله، کودکان و نوجوانان نیز ممکن است دچار اختلال اضطراب فراگیر شوند. با این تفاوت که وجود یک علامت از علائم تشخیصی GAD برای تشخیص این اختلال در کودکان کفایت میکند. برای دریافت نظر کارشناسی در این زمینه لازم است به یک روانشناس بالینی کودک مراجعه نمایید.
برای عضویت در اینستاگرام (ذهن نو) کلیک کنید
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با برترین مشاوران از طریق تلفن ثابت در سراسر کشور از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل
سراسر کشور :9099070354
جهت مشاوره تلفنی با موبایل و رزرو وقت حضوری
شماره تماس با موبایل : 02191002360
منبع: اختلال اضطراب فراگیر | علائم ، نشانه ها و بهترین راه درمان اضطراب فراگیر
ارون بک یا ارون تی بک (1921) یکی از بانفوذترین نظریهپردازان افسردگی است که پیشگام درمان شناختی شد. او در طول 40 سال گذشته یک نوع نظام رواندرمانی ابداع کرد و آن را درمان شناختی نامید. وی اولین کسی است که انجمن روانشناسان و انجمن روانکاوان آمریکا، به او جایزه دادند و از او تقدیر کردند. بک بیش از ۴۰۰ کتاب و مقاله منتشر نمود. دخترش جودیث (Judith) روانشناس بالینی است و اکنون مدیر انستیتوی تحقیقاتی شناختدرمانی بک میباشد. جودیت با نوشتهها و مقالاتش نقش مهمی در تبیین بیشتر و بهتر مفاهیم شناختدرمانی بک دارد.
منبع: ارون بک | نظریه شناختی بک
ارون بک بک در سال ۱۹۲۱ متولد شد و تا این لحظه به صد سالگی زندگی خود نزدیک است. والدینش از خانوادههای روسی مهاجر به آمریکا هستند. مادر بک به خاطر اینکه دو کودک خردسالش را از دست داد، از افسردگی مزمن رنج میبرد. یکی از علل آشنایی بیشتر بک با افسردگی، و تبدیلش به یکی از نظریهپردازان بزرگ افسردگی، همین امر بود. بک چند مورد فوبیا (فوبیا نسبت به زخم و خون و نیز فوبیای خفگی) داشت و اتفاقاً راهکارهای بسیار ارزشمندی در زمینه درمان شناختی فوبیا نیز ارائه داد. آرون از ابتدا قرار نبود در رشته روانشناسی و روانکاوی فعالیت نماید. تحصیلات او ابتدا در علوم سیاسی و ادبیات انگلیسی بود و در سال ۱۹۴۶ از دانشگاه ییل در رشته پزشکی فارغالتحصیل شد. علاقه به روانشناسی و روانکاوی در طول مسیر زندگی در او شکل گرفت.
شناخت در لغت به معنای عمل یا فرایند دانستن میباشد. رویکرد شناختی به شخصیت، به روشهای آگاهی افراد از محیط و خودشان، روشهای درک و ارزیابی، یادگیری و حل مسایل، تمرکز دارد. این رویکرد چون منحصرا روی فعالیتهای ذهنی هوشیار تمرکز دارد، واقعا یک رویکرد روانشناختی به شخصیت است. این تمرکز روی ذهن، مفاهیم مورد توجه سایر نظریهپردازان را نادیده نمیگیرد. برای نمونه، در رویکرد شناختی، نیازها، سایقها یا هیجانات را به عنوان جنبههایی از شخصیت میدانند که تحت کنترل فرایندهای شناختیاند. شناختدرمانی به عنوان یک تکنیک درمانی دارای ساختار، کوتاه مدت و متمرکز بر حل مشکلات جاری و تغییر تفکر و رفتار ناکارآمد در دانشگاه پنسیلوانیا شکل گرفت. بطور خلاصه در مدل شناختی، تفکر تحریفشده یا ناکارآمد که روی خلق و رفتار بیمار اثرگذار است وجه اشتراک همه آشفتگیهای روانشناختی میباشد. تغییر واقعگرایانه تفکر به بهبود خلق و رفتار منجر میشود.
به عقیده آرون بک واکنش فرد به افکاری خاص و ناراحتکننده، موجب بروز اختلال یا حالتی غیرعادی در او میشود. به همان نسبتی که ما با اکثر موقعیتهای موجود در زندگی مقابله میکنیم، هر دو افکار مطلوب و ناراحتکننده بطور همزمان به ذهن ما خطور میکنند. بک به این شناختهای ناخواسته افکار خودکار میگوید. وقتی که جریان افکار خودکار در فردی بسیار منفی باشد، انتظار داریم آن فرد افسرده گردد (من هیچوقت این مقاله را تمام نخواهم کرد، من چاق هستم، پول ندارم، والدینم از من نفرت دارند – آیا تاکنون چنین حسهایی تجربه کردید؟). بیشتر این افکار منفی حتی وقتی شواهدی آنها را رد و نفی کنند، باز هم ادامه مییابند. بک در سال (۱۹۶۷) سه مکانیسم زیر را که از نظر وی مسئول افسردگی هستند، شناسایی کرد.
سهگانه شناختی، یعنی سه نوع تفکر منفی (درماندگی و نکوهش) که معمولا در افراد افسرده وجود دارند: افکار منفی درباره خود، جهان و آینده. این افکار غالبا در افراد افسرده، به صورت خودکار و خودبخودی اتفاق میافتند. همانگونه که این سه مولفه در تعامل با یکدیگرند، در فرایند پردازش شناخت نرمال دخالت دارند و به اختلال در ادراک، حافظه و حل مسئله منجر میشوند و فرد را غرق در افکار منفی میکنند.
بک باور داشت، افرادی که تحت فشار افسردگی هستند، دارای طرحواره منفی از خود میباشند. مجموعه باورها و انتظارات آنها از خود اساسا منفی و بدبینانه است. به عقیده بک طرحوارههای منفی امکان دارد در دوران کودکی بخاطر عواقب ناشی از یک رویداد ناگوار ایجاد شده باشند. این تجربیات میتواند شام: مرگ یکی از والدین یا خواهر یا برادر، طرد از سوی والدین، انتقاد، دریافت حمایت بیش از حد، غفلت و سوء استفاده، مورد آزار و اذیت واقع شدن در مدرسه یا محرومیت از بودن در گروه همسالان باشد. افرادی که طرحواره منفی از خود دارند، مستعدند که به اشتباهات منطقی در تفکر خود دچار شوند و مایلند به طور انتخابی روی برخی جنبههای یک موقعیت خاص متمرکز شوند. آنها اطلاعاتی که به همان اندازه با آن موقعیت مرتبط است را نادیده میگیرند.
بک برخی فرآیندهای تفکر غیرمعقول (تحریفات فرآیندهای تفکر) را شناسایی کرد. این الگوهای فکری غیرمنطقی به خودمغلوبی مربوطند و اضطراب و افسردگی را در فرد شدت میبخشند.
دخالت خودسرانه
نتیجهگیری طبق شواهد ناکافی یا غیرقابل قبول: برای مثال، خود را بیارزش میدانید، زیرا میخواهید به کنسرت خیابانی بروید ولی بارش باران شروع میشود.
انتزاع انتخابی
تمرکز تنها بر یک جنبه از یک موقعیت و نادیده گرفتن سایر جنبهها: برای مثال، با اینکه شما فقط یکی از بازیکنان تیم هستید، ولی نسبت به باخت تیم خود احساس مسئولیت دارید.
بزرگنمایی
در مورد اهمیت رویدادهای نامطلوب مبالغه میکنید. مثلا، اگر یک راننده موجب ایجاد خراشی کوچک روی ماشین شما شود، شما او را کلا یک راننده کاملا افتضاح میدانید.
کوچک شمردن |ارون بک
اهمیت یک رویداد را نادیده میگیرید. مثلا، معلمان شما برای نمرات عالی در یک نیمسال شما را تحسین میکنند، ولی شما این را موضوع بیاهمیتی میدانید.
تعمیم افراطی
فقط از یک رویداد ناچیز، نتیجهگیریهای منفی گستردهای میکنید. مثلا شما علیرغم تلاش برای یک امتحان نمره کمی از آن میگیرید، ولی بخاطر این نمره خود را یک احمق میدانید.
شخصیسازی | ارون بک
احساسات منفی دیگران را به خود اختصاص میدهید. مثلا وقتی معلم با ظاهری واقعا عصبانی وارد کلاس میشود، فکر میکنید باید این عصبانیت را سر شما خالی کند.
شناختدرمانی یعنی حل منظم و ساختمند مساله. بندرت بیشتر از ۳۰ جلسه طول میکشد و درمانگر برای هر جلسه دستور کار تهیه میکند. به اعتقاد بک درمانگر باید با گرمی و خلوصنیت با بیمار همدلی کند و خودش باید الگوی اموری باشد که قصد آموزشش را دارد. وی درمانجویی را موفق میداند که برای اصلاح شناختهایش چند مرحله طی میکند: اول باید بداند به چه چیزی میاندیشد. سپس باید قضاوتهای درست را بجای قضاوتهای نادرست بنشاند و در نهایت، به معیاری برسد که بداند آیا تغییرات او درست هستند یا نادرست. اصلیترین فرآیند درمانی، بازسازی عقاید تحریفشده میباشد که در تغییر رفتارهای کژکار نقش مهمی دارند. قبل از شروع جلسات درمانی، درمانگر برای کنترل وضعیت و پیشرفت بیمار، معمولا فهرست نشانههای کوتاهی از جمله پرسشنامه افسردگی و اضطراب بک را اجرا میکند. این کار موجب تمرکز بر مشکل، مانع اتلاف وقت و موجب آشنایی درمانجو با منطق سمتوسوی درمان میگردد.
باتلر و بک (۲۰۰۰) بررسی متاآنالیز را جهت بررسی اثربخشی شناختدرمانی بک بکار بردند. آنها نتیجه گرفتند که حدود ۸۰ درصد بزرگسالان از این تکنیک درمانی سود بردهاند. همچنین ثابت شد که این درمان نسبت به درمان دارویی موفقیت بیشتری دارد و بیماری در چنین حالتی کمتر عود میکند. این نتایج موید این گزاره است که افسردگی مبتنی بر شناخت میباشد. این بررسیها نشان داد که دانش توضیح شناخت میتواند به بهبود کیفیت زندگی مردم منجر شود.
نتیجهگیری در مورد نظریه و زندگی نامه ارون بک
شناختدرمانی بک در مقایسه با بسیاری از نظریههای درمان، ساختمند است. درمانگر جلسه یا جلسات اول، را به سنجش، برقراری رابطه توأم با همکاری و مفهومبندی مورد، اختصاص میذهد. در ادامه، بیمار با کمک رویکرد اکتشاف هدایت شده چیزهایی راجب تفکر نادرست میآموزد. جنبه مهم دیگر درمان شناختی، روشهای تشخیص افکار خود و ارائه تکلیف منزل میباشد. درمانگر پس از تحقق اهداف، نحوه ختم درمان را بررسی میکند و بیماران یاد میگیرند که بعد از درمان چگونه از آموختههایشان استفاده کنند. در نهایت بیمار از مرحله شناخت به سوی تغییر هدایت میشود.
برای دریافت مشاوره در زمینه موانع خوب گوش دادن در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.
برای عضویت در اینستاگرام (ذهن نو) کلیک کنید
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با برترین مشاوران از طریق تلفن ثابت در سراسر کشور از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل
سراسر کشور :9099070354
جهت مشاوره تلفنی با موبایل و رزرو وقت حضوری
ژان پیاژه متولد 1896، روانشناس معروف سوئیسی و ابداع کننده 4 مرحله تحول شناختی است. پیاژه با مطالعه رفتار 3 فرزند خود و آزمون و خطا آنها متوجه شد که کودکان با پاسخ های متفاوت و اشتباه، دوباره پاسخ اشتباه خود را تکرار میکنند. همین آزمایش ساده باعث شد که پیاژه به فکر بررسی رشد کودکان و تفاوت آنها با کودکان شود. بررسی های پیاژه باعث ایجاد 4 مرحله از رشد شناختی شد. که در ادامه در رابطه با تمامی مراحل و ویژگی ها توضیح داده ایم.
منبع: ژان پیاژه | زندگی نامه، نظریه رشد و تحول شناختی ژان پیاژه
ژان ویلیام فریتز پیاژه، متولد 1896، معرفت شناس، زیست شناس و روانشناس فرانسوی زبان سوئیسی بود. او به دلیل نظریه تحول شناختی به شهرت رسید. او در خانواده ای با اصالت چشم به جهان گشود. پدر او استاد ادبیات قرون وسطی دانشگاه نوشاتل بود.
پیاژه پس از فارق التحصیلی از سوئیس به فرانسه نقل مکان کرد. در مدرسه ای که توسط آلفرد بینه اداره میشد، مشغول به کار شد. ژان پیاژه با مشاهده پاسخ های اشتباه و تکرار دوباره اشتباه ها به آزمون ها به دنبال آموزش و پژوهش کودکان شتافت. این امر پیاژه را به سمت این نظریه سوق داد که فرایندهای شناختی کودکان خردسال به طور ذاتی با بزرگسالان متفاوت است.
پیاژه در 11 سالگی مقاله کوتاهی در رابطه با گنجشک آلبینو نوشت. در دوران نوجوانی مقاله ای در مورد نرم تنان نوشت. و پس از اتمام درس، در رشته علوم طبیعی مشغول به تحصیل شد. در سال 1923 با ولنتاین چتنی ازدواج کرد و صاحب 3 فرزند شدند. پیاژه در سال 1995 مرکز بین المللی ژنتیک را راه اندازی کرد و اداره آن را تا پایان عمر بر عهده داشت. در پاریس نظریه مراحل رشد شناختی را مطرح کرد. در نهایت پیاژه در سن 84 سالگی، در سال 1980 درگذشت.
در نظریه شناختی پیاژه 3 مفهوم اصلی وجود دارد که عبارتند از
پیاژه طرحواره را اینگونه تعریف میکند: ” یک توالی عملیات منسجم و تکراری که دارای کنش های جزئی است، که به شدت به هم متصل شده و توسط یک معنای محوری اداره میشود.”
در واقع وقتی طرحواره های کودک بتواند آنچه در اطراف وجود دارد را درک کند در حال تعادل است.
پیاژه رشد عقلانی را به عنوان سازگازی با محیط و جهان میدانست. از نظر پیاژه، تحول شناختی در سطح ثابتی پیشرفت نمیکند.
درون سازی: به استفاده از طرحواره موجود برای سر و کار داشتن با شی یا موقعیتی جدید، دورن سازی میگویند.
برون سازی: زمانی که طرحواره موجود کار نمیکند و برای سر و کار داشتن با شی یا موقعیت جدید تغییر یابد، برون سازی میگویند.
تعادل: به نیروی که موجب تحول میشود، تعادل میگویند.
پیاژه 4 مرحله از تحول شناختی را فرض کرد که پیچیدگی فزاینده فکر کودک را منعکس میکند.
ژان پیاژه به 4 مرحله از نظریه تحول شناختی اشاره کرده است. که در ادامه در رابطه با تمامی این 4 مرحله توضیح داده ایم.
مرحله حسی-حرکتی اولین مرحله رشد کودک است که خود 6 بخش دارد. در این مرحله کودک با استفاده از حواس 5 گانه و آزمون و خطا با جهان پیرامون ارتباط برقرار میکند. دانستن آنکه شی اگر گم شود باز هم وجود دارد. پیشرفت اصلی این مرحله پایداری شی است. کودکان در این دوره سنی متوجه میشوند که برای برداشتن عروسک مورد علاقه تا چه مقدار باید دست خود را دراز کند و … . در ادامه 6 بخش از مرحله اول را توضیح داده ایم.
بخش اول: تولد تا 2 ماهگی، دوره غلبه بازتاب های شرطی، مانند: مکیدن است.
بخشدوم: 2 تا 4 ماهگی، دوره کسب تجربیات جدید و طراحی ساختارهای جدید شناختی، مانند: گرفتن اسباب بازی
بخش سوم: 4 تا 8 ماهگی، دوره درک علت و معلول ساده و هماهنگی حواس بینایی و لامسه، مانند: هنگامی که برای درخواست عروسک به او دست زد و عروسک را تحویل گرفت. حالا طرحی برای دست زدن به عروسک آغاز میشود.
بخشچهارم: 8 تا 12 ماهگی، دوره درک زمان و بقای شی، مانند: نوزادی با شنیدن صدای مادر گریه میکند تا اورا بلند کند. میداند که با شنیدن صدای مادر چیزی تا آرامش و بغل نمانده است.
بخش پنجم: 12 تا 18 ماهگی، دوره تقلید از دیگران، دستیابی به حل مساله، مانند: کودک اشیاء را گاز میگیرد، پرت میکند و لج بازی میکند تا ببیند چه اتفاقی رخ میدهد.
بخش ششم: 18 تا 24 ماهگی، دوره فکر کردن، تصور اشیاء در ذهن و راه حل جدید برای حل مساله
در مرحله دوم که رده سنی 2 تا 7 سال است، کودک میتواند راجع به اشیاء به طور فرضی فکر کند و برخی از قوانین یا عملیات ذهنی را بلد نیست. این مرحله ویژگی های مهمی دارد که به شرحح زیر است.
خود مرکز بینی یا خود مداری: منظور از خود مرکز بینی یعنی کودک درکی از دیدگاه اطرافیان ندارد. کودک کلمات را بر اساس درک خود بیان و تفسیر میکند. هنوز نمیدانند که اطرافیان و کودکان دیگر شاید تجربه و نظرات متفاوتی دارند.
جاندار پنداری: معمولا در سن ۲ تا ۴ سالگی کودک تفکر خود را به نمایش میگذارد. و نسبت موجودات زنده را به اشیاء میدهند.
عدم توانایی به توجه نمودن: در این مرحله اگر اتفاقی برای کودک رخ دهد او توانایی بررسی از جنبه ها و زوایای مختلف را ندارد.
ژان پیاژه این مرحله را نقطه تغیر اساسی کودک بیان کرد. این مرحله ابتدای تفکر منطقی یا عملیاتی است. در این مرحله اگر از کودک بپرسیم که جمع 3 و 4 چند میشود، میداند که جواب عدد 7 میباشد. و همینطور در این مرحله اگر کودک با مسائلی روبرو شد از روایا و جنبه های مختلف آن را بررسی میکند. این مرحله 6 ویژگی دارد.
طبقه بندی کردن: دسته بندی اشیاء در گروه های مخصوص خود.
بازگشت پذیری: توانایی به عقب برگرداندن مراحل و شروع از آغاز.
ردیف کردن: ترتیب قرار دادن اشیاء و کارها بر اساس یک ویژگی پشت سر هم.
این همانی: تغییرات ظاهری اشیاء در مقدار واقعی آنها تغییری ایجاد نمیکند.
جبران: در تغیر شکل اشیاء در یک مورد، مورد دیگر را جبران میکند.
عدم تمرکز: توجه همزمان به چند ویژگی اشیاء
در این مرحله فرد توانایی تفکر در رابطه با مفاهیم انتزاعی را گسترش داده است. مواردی چون تعبیر و تفسیر ضرب المثل، استدلال کردن و فرضیه سازی در این مرحله است. رسیدن به این مرحله در برخی از کودکان دیر تر و شاید اصلا اتفاق نیوفتد.
نظریه تحول شناختی پیاژه تفاوت هایی با نظریه سایر نظریه پردازان دارد.
برای دریافت مشاوره در زمینه رویکردهای روانشناسی میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
برای عضویت در اینستاگرام (ذهن نو) کلیک کنید
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با برترین مشاوران از طریق تلفن ثابت در سراسر کشور از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل
سراسر کشور :9099070354
جهت مشاوره تلفنی با موبایل و رزرو وقت حضوری
شماره تماس با موبایل : 02191002360
منبع: ژان پیاژه | زندگی نامه، نظریه رشد و تحول شناختی ژان پیاژه